Let op: recycleren is niet altijd duurzaam!

In de praktijk zien we recycleren steeds vaker terugkomen. Zo bestaat er hout met het FSC-Recycled label en zijn er de Healthy Seas-sokken gemaakt van onder andere gebruikte visnetten. Recycleren is het opnieuw gebruiken van materialen en is iets anders dan hergebruiken. Bij hergebruik wordt een product (of delen daarvan) opnieuw gebruikt, zonder dat er een scheiding van de grondstoffen plaatsvindt. In principe lijkt het een goede ontwikkeling dat recycleren steeds meer wordt toegepast, maar recycleren alleen staat niet altijd garant voor het bieden van de meest duurzame oplossing. Hoe duurzaam een product is wordt tevens bepaald door onder andere het productieproces, de materiaalkeuze en constructie, de levensduur en de vorm van transporteren. Lees wanneer recycleren wel duurzaam is!

Samenwerken voor een duurzamere wereld

Het is goed dat er steeds meer wordt nagedacht over het hergebruik van materialen. De druk op de natuurlijke hulpbronnen en het milieu blijft door de groei van de wereldbevolking toenemen. Echter heeft recycleren alleen niet alle antwoorden om te streven naar een duurzame wereld. Wanneer echt voor een duurzame aanpak wordt gekozen, zijn de volgende zaken van belang:

• Duurzame materiaalkeuze en constructie selecteren
• Levensduur van producten verlengen
• Impact van het productieproces verkleinen
• Milieuvriendelijk transporteren van producten
• Consumptiepatronen veranderen

Om hoogwaardige en duurzame producten te produceren is het goed om al bij het design producten zo te ontwikkelen, dat ze met minimale inspanningen gerecycleerd kunnen worden.

Milieuvriendelijk ontwerpen

De planten en bossen, het water, de rotsen en de grond leveren ons de grondstoffen die nodig zijn om te overleven. Het natuurlijke kapitaal van de planeet beschermen, houdt in dat we verantwoord om moeten gaan met de grondstoffen die de aarde ons biedt. Om hoogwaardige en duurzame producten te ontwikkelen is het goed om al bij het ontwerpen producten zo te ontwikkelen, dat ze met minimale inspanningen gerecycleerd kunnen worden. Wij noemen dit milieuvriendelijke ontwerpen bij Tarkett ook wel “designing for life”. Wanneer tijdig wordt nagedacht, kan veel milieubelasting worden voorkomen.

Levensduur producten verlengen

In de praktijk zijn helaas nog te veel voorbeelden te vinden waarbij het gebruik van gerecycleerde content ten koste gaat van de kwaliteit van het product en daarmee ook de levensduur. Het is van essentieel belang om naast het recycleren ook juist te focussen op het verlengen van de levensduur van producten.

Bovendien kan worden bekeken welke duurzaamheidsvoordelen u tijdens de hele levensduur van het product kunt behalen, bijvoorbeeld met betrekking tot de installatie/verwijdering en het onderhoud. Zo kunt u met een goed (en liefst milieuvriendelijk) onderhoud de levensduur van producten zelfs verlengen. Voorafgaand aan recycleren kan tevens worden gekeken naar reparatie of hergebruik.

Afval inzetten als nieuwe materiaalstroom is een goede stap, maar het voorkomen van afval nog een betere.

Transport voor het terugkrijgen van producten

Wanneer producten gerecycleerd worden is het nodig om content terug te krijgen. Ga vooraf na wat de impact is van het transport om deze producten terug te krijgen. Doet u het via partners? Gaat u het zelf ophalen? De uitstoot van C0₂ verschilt per type vervoersmiddel (vliegtuig, schip, vrachtwagen, trein) en is uiteraard afhankelijk van de afstand. Verder is het van belang of je producten op eenzelfde locatie “uit elkaar kunt halen” en weer kunt recycleren tot nieuwe producten. Zo niet, wat is dan de afstand om producten naar meerdere locaties te vervoeren?

Impact van het productieproces verkleinen

Ook wanneer bestaande producten worden gerecycleerd, is energie en water nodig. Het is goed om ook dit productieproces duurzaam te optimaliseren, door gebruik te maken van hernieuwbare energie en verantwoord om te gaan met water. De gebruikte energie in het productieproces moet duurzaam zijn, zonder schadelijke uitstoot.

TIP: Wilt u inzicht hebben in de CO₂-impact van alle activiteiten binnen uw productieproces? Gebruik dan de CO2-calculator. Producten die ontworpen zijn voor recyclage, kunnen in het algemeen met minder inspanningen gerecycleerd worden, want hier is immers al bij het ontwerp nagedacht over een eenvoudige demontage (reverse engineering).

Consumptiepatronen veranderen

Afval inzetten als nieuwe materiaalstroom is een goede stap, maar het voorkomen van afval nog een betere. Alles valt of staat met het consumptiepatroon en het gedrag van consumenten. Deze gedragsverandering is (als producent) lastiger te beïnvloeden, maar wel het vermelden waard! Het is goed om mensen bewust te maken van hun consumptiegedrag en ze te motiveren minder te consumeren. Wist u dat bij veel milieuvriendelijke investeringen zelfs een rebound effect kan optreden?

Uit onderzoek is gebleken dat compensatiegedrag kan ontstaan wanneer men duurzame producten gebruikt, ook wel het rebound effect genoemd. Na milieuvriendelijke investeringen kan de focus om écht duurzamer te leven verminderen, wat de positieve effecten van onze milieuvriendelijke investeringen grotendeels teniet kan doen. Mensen die bijvoorbeeld groene energie inkopen laten soms de verlichting langer dan nodig branden.

Het is tijd voor verandering! En iedereen kan daarbij helpen.

Het is tijd voor verandering. En iedereen kan daarbij helpen. Een duurzamere aanpak kan iedereen toepassen, zowel bedrijven als consumenten. Benieuwd hoe? Lees 6 tips voor een duurzamere aanpak