Duurzaamheid is een ‘hot topic’. Duurzame termen en onderwerpen zoals klimaatverandering, CO2-uitstoot en klimaatdoelstelling komen regelmatig ter sprake. De noodzaak voor verandering wordt sterk benadrukt, maar gaat vaak gepaard met een negatieve ondertoon. Onterecht. Er zijn namelijk ook heel wat vormen van duurzaam ondernemen die positief worden benadrukt. Het Cradle to Cradle-principe bijvoorbeeld.
Dit duurzaam ontwerpconcept werd ontwikkeld door architect William McDonough en chemicus Michael Braungart en krijgt de laatste jaren veel steun. Wat is nu juist Cradle to Cradle en wat kun jij als bedrijf doen om op eenzelfde manier eco-effectief te produceren?
Verschil met andere ‘designmodellen’
De meeste conventionele duurzaamheidstheorieën leggen de nadruk op het verminderen van de negatieve impact. Het Cradle to Cradle-principe daarentegen richt zich op de positieve impact en het vergroten daarvan. Volgens EPEA, het bedrijf achter het principe, wordt er gewerkt volgens ‘eco-effectiviteit’, in tegenstelling tot het klassieke ‘eco-efficiëntie’. Een andere manier van denken dus: Bij eco-efficiëntie gaat het namelijk om dingen goed doen, terwijl het bij eco-effectiviteit voornamelijk draait om goede dingen doen. Kortom, in plaats van de negatieve gevolgen te beperken, focussen op de verbetering van processen.
Bij Cradle to Cradle wordt naar de hele levenscyclus gekeken
Normale ‘design paradigma’s’ gaan voornamelijk op zoek naar de ideale oplossing voor de gebruiksfase. Daardoor worden voorgaande en navolgende processen (vaak) over het hoofd gezien. Bij het duurzaamheidsdenken, zoals bij het Cradle to Cradle-concept, wordt er naar de hele levenscyclus gekeken; Van het onttrekken van grondstoffen tot de productie, tot het gebruik en zelfs tot het hergebruik aan het einde van de gebruiksfase.
Drie principes, vijf pijlers
Het Cradle to Cradleprincipe steunt op drie principes:
- Afval is voedsel
- Hernieuwbare energie
- Het stimuleren van diversiteit.
Met het principe ‘afval is voedsel’ wordt bedoeld dat alle onderdelen van een systeem elkaar versterken. Het afval dat voorkomt uit een onderdeel voedt een ander onderdeel uit het systeem. We illustreren dit aan de hand van een voorbeeld: zo is kalk voor waterzuiveringsinstallaties afval, maar in praktijk is kalk een grondstof voor (EcoBase) tapijtruggen.
Daarnaast is het gebruik van zonneenergie een garantie dat energie benut kan worden, zonder de toekomst op het spel te zetten. Niet alleen (directe) zonne-energie, maar ook indirecte vormen zoals windenergie, veroorzaakt door temperatuurverschillen in de atmosfeer, en andere hernieuwbare energiebronnen dragen hieraan bij. Tot slot zorgt diversiteit ervoor dat systemen kunnen functioneren en groeien. Zowel in natuurlijke als technische systemen zorgt diversiteit voor weerbare en veerkrachtige systemen met optimale oplossingen voor elke omgeving.
De vijf Cradle to Cradle categorieën
Binnen de drie Cradle to Cradle-principes, zijn er vijf kwaliteitscategorieën voor een C2C-certificaat:
- Gezonde materialen
- Waterbeheer
- Hergebruik van materialen
- Hernieuwbare energie uit hernieuwbare bronnen
- Sociale verantwoordelijkheid
Goed voor mens en milieu
Normaal gesproken, is de levensloop van een product eindig. Eerst worden de noodzakelijke grondstoffen onttrokken aan de natuur. Vervolgens worden de grondstoffen verwerkt tot een product. Na een tijd belandt datzelfde product op de vuilnisbelt, in de natuur of in de verbrandingsoven. Het Cradle to Cradle-concept biedt een alternatief voor dit eindige systeem. Een van de uitgangspunten is dat het productieproces goed moet zijn voor mens én milieu. Een lineair productiesysteem is dat niet. Kostbare grondstoffen gaan verloren én tijdens productieprocessen worden vaak schadelijke stoffen toegevoegd. Door als fabrikant te zorgen dat je met gesloten systemen werkt waarin je alleen grondstoffen gebruikt die 100% afbreekbaar zijn en geen negatieve impact hebben op mens en milieu, zorg je voor een systeem dat eco-effectiviteit stimuleert.
Closing the loop
Om ervoor te zorgen dat productie een positieve invloed heeft op de wereld om ons heen, is het dus belangrijk om systemen gesloten te houden. Oftewel: closing the loop. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen technische en biologische systemen, maar het sluiten van de cirkel blijft altijd het uitgangspunt.
Producenten, leveranciers en klanten kunnen samen de cirkel sluiten. Door hernieuwbare energie, recyclebare grondstoffen zonder gifstoffen te gebruiken en door het verwerken van afval, sluit je de cirkel en zorg je ervoor dat het productieproces een positieve impact heeft op mens en milieu.
Het ter discussie stellen van het eigen product
Om te komen tot een duurzaam productieproces volgens het Cradle to Cradle-principe (of een vergelijkbaar principe) is het dus belangrijk om het productieproces kritisch te bekijken en het eigen product ter discussie te stellen. Terug naar het begin, waarbij de nadruk op kwaliteit en duurzaamheid ligt. Stel jezelf de vraag of je product en productieproces onderdelen bevatten die schadelijk kunnen zijn voor mens en/of milieu. Zorg voor een eco-effectief proces en een werkbare relatie tussen ecologie en economie.
Het is belangrijk dat biologische en technische grondstoffen steeds inzetbaar blijven, zonder aan waarde voor zowel mens als natuur te verliezen. Ga met leveranciers in gesprek, ontleed het hele proces en ga terug naar de basis. Zo zorg je, samen met iedereen uit de productieketen, voor een goede planeet voor onze (klein)kinderen.
Meer informatie?
Wil je meer weten over Cradle to Cradle? Neem dan een kijkje op het c2cplatform.
Wil je meer weten over onze duurzame vloeroplossingen? Bekijk dan hier onze Cradle to Cradle® gecertificeerde vloeren.
